Narsist Partnerle İlişki

Narkissos’un hikayesini bilir misiniz?

"Yunan mitolojisine göre Narkissos yakışıklı bir avcıdır. Ekho ise ona aşık olanların sevgisini karşılıksız bırakan, kimseyi umursamayan bir peri kızı. Bir gün Ekho bir nehir kenarında Narkissos’u görür ve görür görmez aşık olur. Ancak Narkissos Ekho’nun aşkına karşılık vermez, oradan hemen uzaklaşır. Aşkı karşılıksız kalan Ekho günden güne erir. Ekho’nun vücudundaki kemikler kayalara dönüşür. Sesi ise “eko” dediğimiz yankılara. Tanrılar Ekho’nun ölümüne çok üzülürler ve Narkissos’a da çok sinirlenirler. Narkissos’u cezalandırmaya karar verirler. Narkissos av sırasında yorulur ve bir nehir kenarında su içmek için durur. Nehre eğildiğinde sudan yansıyan yüzünü ve vücudunu görür görmez kendi güzelliği karşısında adeta büyülenir, başka bir yere bakamaz. Hiç kimsede görmediği bu güzelliği izlemekten kendini alıkoyamaz, öylece kalır. Ne yemek yer ne de su içer. Aynı Ekho gibi o da günden güne erimeye başlar ve onu ancak bu durumdan ölüm kurtarır. Narkissos’un öldüğü yerde de çok güzel bir çiçek açar: Nergis."

Narsisizm sözcüğü kökenini yukarıda bahsedilen Narkissos’tan alır. Narsisistik kişiler diğer insanların onları takdir etmesini, onlara hayranlık duymasını beklerler. Bir ortamda ilginin tümü kendilerinde olsun isterler. Özel muamele görmeleri gerektiğine inanırlar ve kendilerini de yalnızca diğer özel ya da üst düzey insanların anlayabileceğine inanırlar. Her zaman haklı çıkmak isterler. Başkalarının duygu ve ihtiyaçlarıyla ilgilenmek istemezler. Büyüklenmeci bir şekilde davranırlar. Her birimiz takdir görmeyi, ilgilenilmeyi ve zaman zaman özel hissetmeyi isteyebilir, diğer insanlardan bu ilgi ve alakayı bekleyebiliriz. Özel hissetmek öz değerlilik hissimizi ve kendimize olan güvenimizi arttırır. Ancak burada özel hissetme ihtiyacının sıklığı ve düzeyi önemlidir. Bu ihtiyaç sağlıklı sınırları aştığında problematik olmaya başlayabilir. Yüksek düzeyde narsisizm aile, romantik ve iş ilişkilerine zarar verebilir.

Narsisistik Partnerle İlişki

Partneriniz aşırı derecede kendini beğenmiş; sizin duygularınıza ve düşüncelerinize önem vermeyen, sürekli övgü ve hayranlık bekleyen; kendini sizden, diğer insanlardan üstün ve daima haklı gören biriyse narsisistik biri olma ihtimali yüksektir. Narsisistik bir partnerle ilişki yürütmek yorucu ve zorlayıcı olabilir. Size kendinizi birçok açıdan yetersiz hissettirebilirler. Bu nedenle ilişkinizde sağlıklı sınırlar oluşturmanız çok önemlidir. Sağlıklı sınırları olan bir ilişkide sizin de ihtiyaçlarınız vardır, duygu ve düşünceleriniz önemli ve değerlidir. İhtiyaçlarınıza, duygu ve düşüncelerinize sahip çıkmalısınız. Narsisistik partner ihtiyaçlarınızı önemsemeyip görmezden gelerek, duygu ve düşüncelerinize kulak asmayarak sınırlarınızı ihlal etmeye çalışabilir. Ancak bunun sizin sınırınıza haksız bir müdahale olduğunu fark etmeniz ve müsaade etmemeniz önemlidir. Hiç kimse sizin ihtiyaçlarınızı sizden daha iyi bilemez, bu mümkün değildir. Partneriniz hatta hiç kimse size ne düşünmeniz ya da ne hissetmeniz gerektiğini söyleme hakkına sahip değildir. Düşünceleriniz ve hisleriniz size aittir, siz isterseniz değişirler. Sınırlarınızın ihlal edildiği anları fark edin ve sağlıklı sınırlar oluşturma üzerine gerçekçi bir plan yapın. Partneriniz narsisistik bir birey olsun ya da olmasın sağlıklı sınırlar her ilişki için gereklidir. Ancak özellikle de narsisistik bir partnerleyken olmazsa olmazdır.

Siz sağlıklı sınırlar belirlediğinizde ve bunları uygulamaya başladığınızda partneriniz şaşırabilir, bu yeni sınırlara öfkelenebilir ve sınırlarınızı zorlamaya başlayabilir. Partneriniz özel muamele görmesi gerektiğine inandığı ve sizden de bunu beklediği için sınırlarınızı tanımayabilir. Sınırlarınıza saldırmayı kendine hak görebilir. Bu noktada sınırlarınızın ve kararlarınızın arkasında durmanız çok önemlidir. Kimsenin siz izin vermediğiniz müddetçe sizin koyduğunuz sınırları aşmak gibi bir hakkı yoktur. Sınırlar sizin bahçenizin çitleridir, alanınızın nerede başlayıp nerede bittiğini belirtirler. Bahçenizi dış dünyadan gelebilecek tehlikelerden korurlar, oranın sahipsiz olmadığını gösterirler. Bu nedenle sınır koymak önemlidir. Sınırlarınızın arkasında kararlılıkla durun çünkü gevşettiğiniz anda tekrar sınır koymak çok daha zor olabilir.

Narsisistik bir partnerle beraber olan bazı kişiler partnerlerini “değiştirme”, “düzeltme” gibi gerçek dışı amaçlar edinebilirler. Bu amaçları gerçekleşmedikçe de hayal kırıklığına kapılıp hayıflanabilirler. Unutmayın ki siz kimsenin kurtarıcısı değilsiniz. Ayrıca kişi kendi davranışlarını fark edip bunlardan rahatsız olmadığı ya da bunları değiştirmek istemediği sürece değişemez. Partnerinizin sizi ya da diğer insanları rahatsız eden davranışları konusunda farkındalık kazanmasını sağlayacak adımlar atabilirsiniz ya da onu bir uzmanla görüşmesi için destekleyebilirsiniz. Ancak en nihayetinde bunu yapacak olan kendisidir. Kendinizi bir kurtarıcı rolüne sokmak ya da üzerinize fazlaca sorumluluk almak yalnızca sizi yıpratır.

Narsisistik bir partner sizi duygusal açıdan zorlayabilir. Partneriniz karşısında yargılanmış ve tükenmiş hissedebilirsiniz. Bu ilişki fiziksel ve psikolojik sağlığınıza zarar verebilir. Bu noktada siz de bir uzmana danışabilirsiniz. Sosyal destek sisteminizi (aile, arkadaş vb.) devreye sokabilir; yaşadıklarınızı, duygu ve düşüncelerinizi onlarla paylaşabilirsiniz. Size iyi gelen aktivitelere daha çok zaman ayırabilirsiniz. Narsisistik bir partnerle beraberken sizin de zorlanmanız normaldir. Destek istemekten çekinmeyin, yalnız olmak zorunda değilsiniz.

Yaşantı Psikoloji